Drogi kolejowe > Klasyfikacja dróg kolejowych
Drogi kolejowe dzieli się pod rożnymi względami (według rodzajów / funkcji / kategorii).
W zależności od wykonywanych przewozów rozróżnia się:
a) koleje znaczenia ogólnego - zobowiązane są do przewozu wszystkich zgłoszonych ładunków zgodnie z regulaminem przewozów, za określoną opłatą i ustalonych terminach.
b) koleje ograniczonego użytkowania - są własnością zakładów przemysłowych lub instytucji. Służą do wewnętrznego transportu towarów według własnych potrzeb zakładów.
W zależności od prześwitu (szerokości) toru rozróżnia się koleje:
a) normalnotorowe - o szerokości 1435mm,
b) szerokotorowe - o szerokości większej niż 1435mm (przykłady: Rosja: 1524 mm, 1660 mm - Hiszpania, 1600 mm - Irlandia),
c) wąskotorowe - o szerokości mniejszej niż 1435 mm (np. 1000 mm, 750 mm, 600 mm - stosowane często jako koleje dojazdowe, zakładowe, turystyczne itp. ).
W zależności od znaczenia rozróżnia się koleje:
a) magistralne - charakteryzuje je bardzo szybki ruch osobowy i szybki tranzytowy towarowy,
b) pierwszorzędne - charakteryzuje je szybki ruch osobowy i tranzytowy towarowy,
c) drugorzędne - o mniejszym natężeniu i szybkości jazdy pociągów,
d) znaczenia miejscowego - obsługują miejscowe trasy o małym natężeniu i małej prędkości jazdy.
Parametry eksploatacyjne linii kolejowych
W zależności od ilości torów głównych rozróżnia się koleje:
a) jednotorowe,
b) dwutorowe,
c) wielotorowe
W Polsce na liniach dwutorowych obowiązuje prawostronny ruch pociągów - jazda po torze prawym patrząc w kierunku jazdy. W przypadku jazdy po torze w kierunku przeciwnym do ustalonego kierunku zasadniczego używa się określenia "jazda po torze przeciwnym od zasadniczego" (dawniej: "jazda po torze niewłaściwym).
W zależności od charakteru powierzchni (ukształtowania) terenu koleje dzieli się na:
a) nizinne - o największych wzniesieniach w zakresie 5-10 promili i minimalnych promieniach łuków: 1200m (pierwszorzędne), 600 m (drugorzędne), 400 m (miejscowego znaczenia),
b) podgórskie - o największych wzniesieniach w zakresie 10-15 promili i minimalnych promieniach łuków: 600m (pierwszorzędne), 400 m (drugorzędne), 250 m (miejscowego znaczenia),
c) górskie - o największych wzniesieniach w zakresie 15-25 promili i minimalnych promieniach łuków: 300m (pierwszorzędne), 200 m (drugorzędne), 180 m (miejscowego znaczenia),
d) specjalne górskie:
- koleje zębate (pomiędzy szynami toru znajduje się szyna zębata zapewniająca przyczepność i napęd). Największe wzniesienie linii zębatej wynosi 250 promili.
Tor kolei zębatej
Zobacz opis kolei zębatych - tutaj.
- koleje linowo-ternowe - największe wzniesienie może wynosić 60 promili; napęd realizuje lina ciągnąca wagon po torze.
Tor i wagon kolei linowo - terenowej
Zobacz opis kolei linowo-terenowych - tutaj.
- koleje linowe - wagoniki poruszają się napowietrznie po linach rozwieszonych na podporach; napęd wagoników realizuje lina napędowa.
Podpora i wagon kolei linowej