Kolej > Koleje linowo - terenowe

Zasada działania kolei linowo - terenowych polega na tym, że dwa wagony poruszają się po pochyłym torze (ew. równoległych torach), a ich napęd realizowany jest za pośrednictwem liny napędowej, która łączy oba wagony, lub każdy z wagonów posiada niezależny napęd linowy.
Wagony poruszają się po jednym torze z mijanką w środku jego długości lub dwóch niezależnych, równoległych torach.

 
Mijanka w środku długości toru

 
Dwa niezależne tory


W przypadku rozwiązania jednotorowego z mijanką w podwoziu wagonów stosuje się zestawy kołowe specjalnej budowy. Koła poruszające się po szynie prawej patrząc w kierunku jazdy są dwuobrzeżowe - obrzeża obejmują główkę szyny z obu stron, zapewniając prowadzenie wagonu zgodnie z przebiegiem toru. Przeciwne koła są szerokie bez obrzeży (w formie rolek walcowych) dzięki czemu podczas przejazdu po mijance nie zachodzi kolizja koła z liną napędowa, która porusza się w poziomie szyn przy jednoczesnym zapewnieniu podparcia i stabilizacji wagonu.

 
Koła: dwuobrzeżowe i rolkowe


W sytuacji stosowania niezależnych torów dla każdego wagonu w ich podwoziach stosuje się typowe kolejowe zestawy kołowe.

Napęd liny realizuje zespół napędowy który znajduje się w górnej stacji kolei linowo - terenowej. Obecnie z przyczyn oczywistych stosuje się tylko napęd elektryczny. W pierwszych rozwiązaniach napęd realizowały maszyny parowe, turbiny wodne. Innym sposobem napędzania było balastowanie wagonów wodą. Balastowanie takie polegało na opróżnianie zbiornika w dolnym wagonie, a napełnianie zbiornika w wagonie będącym na stacji górnej. W wyniku tego obciążony wagon jechał w dół, wyciągając tym samym lżejszy wagon do góry.
Lina napędowa prowadzona jest po specjalnych rolkach, które znajdują się pomiędzy szynami toru.

  Tor i rolka prowadząca linę napędową


W nawierzchni torowej stosuje się szyny typu kolejowego. W rejonach mijanek szyny są uformowane tak, że w miejscach przebiegu liny napędowej występują odpowiednie przerwy zapewniające swobodną jej pracę.

Poniżej opisy wybranych kolei linowo - terenowych:

   Krynica - "Góra Parkowa" (jednotorowa)

   Zakopane - "Gubałówka" (jednotorowa)

   Paryż - "Wzgórze Montmartre" (dwutorowa)

   Budapeszt - "Wzgórze Gellerta" (dwutorowa)