Lokomotywy elektryczne > Lokomotywa elektryczna 111Ed (Marathon)

Lokomotywa typu 111Ed "Marathon" to pierwszy elektrowóz zaprojektowany i wyprodukowany przez firmę Pojazdy Szynowe PESA SA Bydgoszcz. Lokomotywa ta jest pierwszą z tworzonej, przez bydgoskiego producenta, rodziny lokomotyw serii "Gama".


Gama Marathon


Prototypowy pojazd powstał w 2012 roku, a jego premiera odbyła się podczas Międzynarodowych Targów Technik Komunikacyjnych Innotrans 2012 w Berlinie.


111Ed-001 w Berlinie


111Ed-001


Po berlińskiej premierze lokomotywa została skierowana do testów. W listopadzie i grudniu 2012 elektrowóz był testowany na torze doświadczalnym Instytutu Kolejnictwa w Żmigrodzie. Na początku stycznia 2013 lokomotywa została przekazana do eksploatacji nadzorowanej, do przewoźnika LOTOS Kolej, u którego przejechała ponad 6800 km. Od końca lutego 2013 lokomotywa w ramach jazd obserwowanych testowało PKP Intercity SA.

 
111Ed-001 z pociągiem TLK53106 "Norwid" w Krakowie

Omawiana lokomotywa elektryczna to pojazd czteroosiowy, dwuwózkowy (układ osi: Bo'Bo').
Nadwozie lokomotywy ma konstrukcję stalową ze stali o podwyższonej odporności na korozję. Poszycia ścian bocznych wykonane są z aluminium. Ściany czołowe z wklejanymi szybami wykonane są z tworzywa sztucznego (laminatu).
Moc ciągła lokomotywy wynosi 5600 kW (4 asynchroniczne silniki trakcyjne typu VEM DKLBZ 4514-4A o mocy 1400kW każdy) przystosowany do zasilania napięciem 3 kV prądu stałego.
Silniki chłodzone są powietrzem poprzez wentylatory zabudowane w przedziale maszynowym lokomotywy (przewietrzanie obce).

Lokomotywa ta jest dodatkowo wyposażona w spalinowy moduł dojazdowy - agregat prądotwórczy, umożliwiający jazdę lokomotywy na dystansie około 100 km bez potrzeby zasilania z sieci trakcyjnej. W prototypowej lokomotywie, w module dojazdowym zastosowano silnik spalinowy marki CATERPILLAR typu C15 o mocy 402 kW. W kolejnych egzemplarzach silnik CAT zastapiono silnikiem marki VOLVO typ TAD1365VE o mocy 405 kW, spełniajacy normę emisji spalin IIIB. Silnik połączony jest z prądnicą marki EMIT o mocy 420 kVA. Do zasilania silnika zastosowany jest zbiornik pliwa o pojemnosci 900 litrów.


Moduł dojazdowy z silnikiem VOLVO

Maksymalna prędkość eksploatacyjna lokomotywy wynosi 160 km/h.
111Ed posiada wózki napędne z ramą trójobwodową zamkniętą, podwójnym usprężynowaniem i jednocięgnowym prowadzeniem zestawów kołowych.
Pierwszy stopień usprężynowania realizują sprężyny śrubowe wielokrotne z pionowymi amortyzatorami hydraulicznymi.


Usprężynowanie I stopnia i jednocięgnowe prowadzenie

Drugi stopień usprężynowania realizują sprężyny stalowe dwufunkcyjne typu "flexicolil" wspomagane przez amortyzatory hydrauliczne poziome i pionowe.


Usprężynowanie II stopnia

W elektrowozie zastosowano zestawy kołowe normalnotorowe (1435 mm) z kołami monoblokowymi o średnicy 1250 mm. Na kołach zabudowane są pierścienie cierne hamulców tarczowych.
Rozstaw osi w wózkach wynosi 2800 mm.

Przeniesienie sił trakcyjnych z wózków na nadwozie realizują skośne cięgna trakcyjne.

   
Cięgno trakcyjne skośne między wózkiem, a nadwoziem (ukłąd prowadzenia nadwozia (przenoszenie sił trakcyjnych wózek - nadwozie)


Tabliczka znamionowa wózka

Napęd lokomotywy stanowią dwa przekształtniki trakcyjne, w których skład wchodzą 4 falowniki trakcyjne chłodzone cieczą. Każdy silnik trakcyjny zasila indywidualny falownik. Sterowanie lokomotywy jest oparte o układy mikroprocesorowe.
Producentem układu sterowania i przekształtników jest hiszpańska firma Ingeteam.


Kontenery przekształtników trakcyjnych


Kolumna chłodzenia przekształtników


Tabliczka znamionowa przekształtników

W lokomotywie zastosowano układ hamulca pneumatycznego oparty o zintegrowaną tablice hamulcową produkcji IPS "Tabor" Poznań z zaworem rozrządczym SAB-WABCO, sprężarki śrubowe i zespół hamulców tarczowych z zaciskami firmy KNORR-BREMSE.


Zacisk hamulca i pierścień cierny na kole

Lokomotywa wyposażona jest również w układ hamulca elektrodynamicznego z funkcją rekuperacji energii elektrycznej, wytworzonej podczas hamowania silnikami trakcyjnymi, do sieci trakcyjnej.

Na dachu lokomotywy zabudowane są dwa jednoramienne (połówkowe) odbieraki prądu.


Tablica pneumatyczna IPS "Tabor"


Zespół wytwarzania (sprężarki) i przygotowania sprężonego powietrza


Znajdujące się na czołach lokomotywy kabiny są klimatyzowane i posiadają drzwi zewnętrzne w ścianach bocznych nadwozia. Na środku tylnych ścian kabiny znajdują się drzwi do przedziału maszynowego, pomiędzy którymi znajduje się korytarz, biegnący przez niego.


Widok z kabiny na przedział maszynowy

W kabinach zastosowano stanowisko maszynisty i pomocnika maszynisty. Na tylnej ścianie znajduje się też wyposażenie socjalne (kuchenka mikrofalowa, blat roboczy, czajnik, lodówka).


Stanowisko maszynisty


Pulpit maszynisty (prototyp)


Tablica elektr. i kuchenka mikrofalowa


Czajnik, blat roboczy i lodówka


Dane techniczne:
    - Producent: PESA Bydgoszcz SA
    - Lata produkcji: od 2012
    - Układ osi: Bo'Bo'
    - Napięcie zasilania: 3 kV DC
    - Ilość obieraków prądu: 2
    - Ilość kabin: 2
    - Ilość i moc silników: 4 x 1400 kW
    - Moc ciągła: 5600 kW
    - Długość ze zderzakami: 19500 mm
    - Szerokość: 3000 mm
    - Masa własna: 80 Mg
    - Masa służbowa: 82 Mg
    - Prędkość eksploatacyjna: 160 km/h
    - Nacisk osi na tor: 196 kN
    - Maks. siła pociągowa: 300 kN



Reflektory czołowe